Αν αφήσουμε τη ψυχή μας να ταξιδέψει στις γειτονιές του τότε
Τη σκέψη μας να περπατήσει στης ιστορίας τα δύσβατα τα μονοπάτια
Τότε που η γη ήταν σπαρμένη με κατακόκκινα σαν αίμα λουλούδια
Τότε που ο Αύγουστος μύριζε φωτιά και θάνατο
Τότε που ο τρόμος φώλιαζε στο νου και στη ψυχή μας
Τότε που κάποιοι πιο γενναίοι τόλμησαν
Με όπλα το καθαρό τους βλέμμα
Το πάθος τους για λευτεριά
Την αγάπη τους για την αλήθεια
Τότε που τα ματωμένα πρόσωπα φάνταζαν πιο λαμπερά κι από τον ήλιο
Πιο καυτά κι από τη φωτιά
Πιο αληθινά κι απ΄την αλήθεια
Κάπου εκεί θα συναντήσουμε τον Γιατρό και το Δώρο
Κάπου εκεί…
σε ένα ραντεβού με τον θάνατο
30 Αυγούστου 1974, 9.00 το πρωί
«Δολοφονική απόπειρα εναντίον του αρχηγού του σοσιαλιστικού κόμματος ΕΔΕΚ.
Ο Βάσος Λυσσαρίδης τραυματίζεται ελαφρά. Ο Οδηγός του αυτοκινήτου Δώρος Λοϊζου, καθηγητής, ποιητής και οργανωτικός γραμματέας της νεολαίας του Σοσιαλιστικού κόμματος, στην προσπάθεια του να σώσει τον αρχηγό του κόμματος αναπτύσσοντας ταχύτητα, δέχτηκε πολλές σφαίρες στο κεφάλι κι έγειρε νεκρός τα γόνατα της γυναίκας του Βαρβάρας που καθόταν δίπλα του και που τραυματίστηκε ελαφρά. Τρεις πολίτες που περπατούσαν ανύποπτοι στην πλατεία τραυματίστηκαν»
Ένας ήρωας γεννήθηκε εκείνη τη στιγμή ή μήπως ένας ήρωας πέθανε;
Τροφή για σκέψη. Κατατίθεται απόψε ένα ερώτημα, που εννοείται πως δεν μπορεί έτσι απλά να απαντηθεί. Στη μνήμη του Δώρου Λοίζου, μετά από αίτημα της Νεολαίας ΕΔΕΚ, πάντα πρωτοπόρα στους προβληματισμούς και στις δράσεις.
Τι είναι ήρωας;
Πεποίθηση μου και αρχική παραδοχή μου είναι πως ήρωας γίνεσαι με τη ζωή σου, όχι με τον θάνατό σου. Ο θάνατος μπορεί να αναδείξει τον ηρωισμό στα μάτια των πολλών ή και όσων καμιά φορά δεν βλέπουν καθαρά.
Τι είναι αλήθεια ήρωας;
Κάτω από τη σκιά του Δώρου Λοίζου είναι βαριά, πολύ βαριά η ερώτηση για να απαντηθεί.
Την απάντηση, ή καλύτερα μια απάντηση, μας δίνει ο ίδιος…
Ήρωας είναι εκείνος που
Ανοίγει την καρδιά του και περνά
Ο ήλιος
Ο κόσμος
Ο θεός
Και μεθυσμένος από πολλή αγάπη και φως
Τραγουδά…
Τραγουδά…
Τραγουδά…
Για να κρατήσει άσπιλο κι ακέραιο
Τον προορισμό του ανθρώπου
Μια απλή πρώτη ανάγνωση ή και παράφραση: Όποιος βλέπει καθαρά και αναζητά την αλήθεια, όποιος αγαπά και μοιράζεται. Όποιος επικοινωνεί την αλήθεια για να συνεχίσει να είναι άνθρωπος, λέει ο Δώρος.
Αλήθεια ποιος είναι ήρωας για τον καθένα από εμάς;
Αν ξεκινήσουμε να καταγράφουμε τα χαρακτηριστικά του ήρωα μάλλον θα χρειαστούμε ομάδες εργασίας, μελέτη σε βιβλιογραφία και έρευνες και ίσως στο τέλος οι διαφωνίες, οι κόκκινες γραμμές, το πάρε δώσε, οι γενναιόδωρες προσφορές, τα κοινά έγγραφα, οι συγκλίσεις να οδηγήσουν σε αποτυχία ορισμού…
Πες μου τον ήρωά σου να σου πω ποιος είσαι;
Ποιος είναι ο ήρωας της εποχής μας;
Ξεκινώντας από τον superman o οποίος προσπαθεί να σώσει τον κόσμο, με υπερδυνάμεις- Χρειάζεται όμως στην πραγματικότητα υπερδύναμη; ή απλώς δύναμη, την οποία απωλέσαμε;
Την σταχτοπούτα που αντί να αγωνιστεί κρύβεται στις στάχτες και περιμένει τον απομηχανής θεό- πρίγκιπα να την σώσει…
Τους ήρωες των ηλεκτρονικών παιχνιδιών που εύκολα περνούν και θερίζουν τους εχθρούς χωρίς να χρειαστεί να θυσιάσουν κάτι…
Για να καταλήξουμε ως ενήλικες, σταδιακά, στο κέλυφος ανθρώπου, ο οποίος χωρίς περιεχόμενο πορεύεται στη ζωή συσσωρεύοντας πλούτο, αν μπορεί, ή εξουσία αν δεν μπορεί να έχει τον πλούτο, στόχος και τα δύο, έτσι για να μας βλέπουν και να τους μπαίνουμε στο μάτι.
Ήρωες μας οι γνωστοί, οι λαμπεροί που περιφέρουν την ύπαρξη τους κάτω από τα φώτα, αλλά δεν ανοίγουν την καρδιά τους για να μπει ο ήλιος… ο κόσμος…ο Θεός…
Τους αγωνιστές της ζωής, τους ανθρώπους που με πείσμα μάχονται να κρατήσουν ανθρωπιά, αισιοδοξία, αρχές, ιδανικά, αγάπη για μια πατρίδα που τους πρόδωσε και τους προδίδει καθημερινά, απαξιούμε να τους σκεφτούμε.
Γιατί; Μα γιατί απλούστατα μετά θα πρέπει να φτύσουμε το πρόσωπό μας στον καθρέφτη.
Στο κέλυφος του απόλυτου ατομικισμού είναι που αυτοκτονεί οτιδήποτε το ηρωικό κουβαλούμε στη ψυχή μας.
Γιατί ήρωας είναι σίγουρα και εκείνος που τοποθετεί το εμείς πάνω από το εγώ. Κάτι ήξερε ο Μακρυγιάννης όταν το δήλωνε καταπονημένος από τις πισώπλατες μαχαιριές των συναγωνιστών του.
Έχει άραγε παρέλθει η εποχή των ηρώων; Ποτέ! Πάντα κάποια φωτεινά παραδείγματα θα μας εκπλήσσουν και θα προκαλούν ανάταση ψυχής και φρονήματος.
Όταν δε, παραγίνουν φωτεινά, τους καθαρίζουμε με μια, ή και με 13 σφαίρες και τους μετατρέπουμε σε αγάλματα. Ακίνητα. Αμίλητα. Για να τους καταθέτουμε στεφάνια, να φουσκώνουμε από περηφάνια και να μιλάμε εμείς, εκείνους τους φιμώσαμε, Να μιλάμε και να λέμε τις αλήθειες που μας βολεύουν…
Ήρωας είναι σίγουρα ο Δώρος. Όχι γιατί πέθανε νωρίς, σίγουρα αυτό βοήθησε στο να βγει στο φως και να μην αμφισβητηθεί. Είναι ήρωας γιατί ήταν νέος, με ό,τι η νεότητα κουβαλά και διεκδικεί:
το θάρρος και την καθαρότητα,
τις χωρίς συμβιβασμούς διεκδικήσεις
και φυσικά ωραίος! Δεν αναφέρομαι φυσικά στην ωραιότητα του σώματος αλλά στην ωραιότητα της ψυχής του, η οποία
ονειρευόταν,
πίστευε,
αγαπούσε,
αγωνιζόταν,
έγραφε,
έριχνε τα μαλλιά της πίσω,
φορούσε το ματωμένο πρόσωπο ανάποδα,
έβαζε φωτιά στις πρεσβείες του θανάτου…
Με άλλα λόγια γιατί ήταν ελεύθερος και αληθινός, άρα ωραίος.
Ήρωες είναι εκείνοι που δεν φοβούνται τον θάνατο γιατί αγαπάνε με πάθος τη ζωή. Και ακριβώς επειδή αγαπάνε τη ζωή είναι έτοιμοι να θυσιάσουν τη δική τους μικρή ζωή για τη ζωή όλων. Γιατί ξέρουν πολύ καλά πως δεν υπάρχει ζωή χωρίς ελευθερία και αξιοπρέπεια.
Το επόμενο προς συζήτηση ζήτημα είναι αν ήρωας γεννιέσαι ή γίνεσαι; Υπάρχει άραγε καταγεγραμμένος στο DNA μας ο ηρωισμός. Είναι μήπως ένα από τα πολλά γονίδια που κουβαλούμε μαζί μας; όπως το χρώμα των ματιών μας; Και αν ναι, έχει ένας τέτοιος ηρωισμός αξία αφού είναι αναπόδραστος;
Είναι μήπως γονιδιακά προδιαγεγραμμένο για τους Έλληνες πως είναι ήρωες όπως το δήλωσε και ο Ουίνστον Τσώρτσιλ; Είπε πως δεν είναι οι Έλληνες που πολεμούν σαν ήρωες αλλά οι ήρωες που πολεμούν σαν Έλληνες.
Γονίδια του Θεμιστοκλή και του Λεωνίδα, του Κολοκοτρώνη και του Διάκου, του Αυξεντίου και του Δώρου έχουν άραγε περάσει στις επόμενες γενιές;
Ή μήπως στο παράδειγμα τους όσοι βαφτίστηκαν και πίστεψαν γίνονται γενναίοι, και αληθινοί ;
Υπάρχουν ήρωες εν καιρώ ειρήνης; Υπάρχουν πως δεν υπάρχουν. Οι ίδιοι εκείνοι που στην κάθε μάχη ορθώνουν το ανάστημα.
Ο πατέρας που κατορθώνει στο πείσμα των καιρών να αποτελεί πρότυπο για το παιδί του.
Η μητέρα που όπως την Άννα Παναγιωταρά κατορθώνει να τα κάνει όλα.
Η γιαγιά και ο Παππούς που εκτός από μετρητά και χωράφια κληροδοτούν στα εγγόνια τους μια περήφανη αξιοπρεπή προσωπική ιστορία.
Ήρωας δεν είναι μόνο εκείνος που είναι άξιος για τα μεγάλα, αλλά και εκείνος που αξιώνεται να ζήσει τα μικρά με αυθεντικότητα και αξιοπρέπεια.
Στην εποχή της μεγάλης στέγνιας που όλοι βιώνουμε, ας επιχειρήσουμε να γίνουμε μικροί ήρωες της δικής μας ζωής, και ας παλέψουμε να ανεβάσουμε την ζωή μας, λίγο πιο ψηλά από τον πήχη που οι επιτήδειοι έβαλαν τόσο χαμηλά… Όσο πιο χαμηλά βλέπεις τόσο πιο εύκολα ελεγχόμαστε.
Ας γίνουμε εμείς οι ήρωες μας παίρνοντας σταγόνες από το αίμα των ελεύθερων και ωραίων και ας ελευθερωθούμε από τις φυλακές μας.
Εννοείται πως η σκιά του Δώρου, στις μέρες μας περισσότερο από ποτέ, είναι βαριά. Πώς να τη σηκώσουν οι αδύναμοι από τους χρόνιους συμβιβασμούς ώμοι μας;
Πώς να την αντέξει το παραδομένο πνεύμα μας;
Πώς να την ακολουθήσει στους αγώνες της η γονατισμένη ψυχή μας;
Πώς να αντικρίσουμε κατάματα τον αγωνιστή της λευτεριάς και της Δημοκρατίας
τον ποιητή
τον συνειδητοποιημένο επαναστάτη
τον Δώρο Λοϊζου
Τον Δώρο της ανθρωπιάς και της ανθρωπότητας
τον Δώρο του αγώνα και της αγάπης
της Δημοκρατίας και της Αντίστασης
πώς να αντικρίσουμε κατάματα τον Δώρο της ανίκητης ζωής και του νικημένου θανάτου;
Αγωνιά ο Δώρος.
Γιατί;
Μα γιατί ήξερε. Ήξερε πως
Οι σημαίες κυματίζουν ανάποδα.
Αναρωτιέται:
Πού΄ναι η πατρίδα;
Πού΄ναι οι ήρωες;
Ξέρει πολύ καλά…
πως Οι σημαίες έγιναν σκιάχτρα
Στα χωράφια των λαών
Να τρομάζουν την ελευθερία.
Δεν υπάρχει πατρίδα.
Δεν υπάρχουν ήρωες.
Ερήμωση.
Για να βρούμε ήρωες πρέπει να τους αναζητήσουμε.
Πού;
Μέσα στο αίμα
Μέσα στο φως
Μέσα στις λέξεις
Μέσα στη σιωπή
Μέσα στο όνειρο
Είναι ακόμη εκεί. Παντού. Έτοιμοι. Να ξεκινήσουν την επανάσταση της αλήθειας. Την επανάσταση της ελευθερίας.
Ο Δώρος; Μπροστάρης στον αγώνα θα διεκδικήσει ξανά και ξανά και ξανά… ψωμί και ελευθερία
Όσο για την πατρίδα. Η πατρίδα είναι εδώ. Δεν μας προδίδει η πατρίδα. Οι άνθρωποι μας προδίδουν.
Πατρίδα είναι το χώμα που σκεπάζει τους αγαπημένους μας νεκρούς.
Πατρίδα είναι η ιστορία μας αλλά και τα όνειρά μας. Μπορεί να μας σκοτώνει τα όνειρα καμιά φορά, αλλά οι ρίζες της ιστορίας τόσο βαθιές που βγάζουν φτερά για να μας ανεβάσουν ξανά ψηλά
και εμάς και τον ήλιο της δικαιοσύνης…
Πατρίδα είναι το μέσα μας και όχι το έξω μας. Πατρίδα είσαι εσύ και εγώ. Πατρίδα είμαστε εμείς.
Και όσο υπάρχουμε εμείς, γιατί ο άνθρωπος εν ο τόπος, θα υπάρχουν και πατρίδες και αν ο άνθρωπος κρατήσει το α κεφαλαίο και ψηλά τότε στις πατρίδες θα υπάρχουν και ήρωες. Ήρωες μικροί και καθημερινοί και ήρωες μεγάλοι, ήρωες των ιστορικών στιγμών.
Γι΄αυτό και μη ρωτήσετε τι έκανε η πατρίδα μας για μας. Μας έκανε αυτό που είμαστε. Ας ρωτήσουμε τι μπορούμε εμείς να κάνουμε για την πατρίδα μας για να κάνει την επόμενη γενιά καλύτερη από εμα΄ς
